เรื่องเล่าทั้งหมด

บิดาของนายแวฮารน แวมามะ ชื่อนายแวดอเลาะ แวมามะ เป็นช่างทำทองเหลืองแห่งบ้านจะบังติกอ มาตั้งแต่นายแวฮารนจำความได้ มีโรงหรือพื้นที่สำหรับทำเครื่องใช้ทองเหลืองในบริเวณบ้านของตนเอง ในละแวกเดียวกันมีการทำทองเหลือง 15 หลังคาเรือน แต่ปัจจุบันได้เลิกทำแล้วเมื่อช่างเสียชีวิตไปไม่มีผู้สานต่อ

ช่างทำทองเหลืองได้รับการถ่ายทอดมาจากกลันตัน ตรังกานู ประเทศมาเลเซีย เครื่องใช้ที่ทำจากทองเหลืองมี หม้อ กระทะ กระบอกทำขนมจีน กระโถนบ้วนน้ำหมาก และเครื่องใช้อื่น ๆ ในขณะนั้นถ้าบ้านใดใช้เครื่องทองเหลืองถือว่าบ้านนั้นมีฐานะดี

สำหรับการทำเครื่องทองเหลืองนั้นนายแวฮารนเล่าว่า ส่วนใหญ่เป็นการนำทองเหลืองเก่า ๆ มาหลอมใหม่ มีการรับจ้างทำโดยเจ้าของนำเครื่องทองเหลืองเก่า ๆ มาให้และแจ้งว่าต้องการทำอะไร ช่างเป็นผู้ที่มีความซื่อสัตย์ในการทำจะต้องใช้ทองเหลืองของเจ้าของเท่านั้น ไม่สามารถเปลี่ยนทองเหลืองได้แม้ว่าจะมีน้ำหนักเท่ากัน กระบวนการทำนั้นจะต้องทำเบ้าโดยใช้ดินเหนียวผสมแกลบและดินเหนียวผสมทรายหยาบ ใช้วิธีการเผาและตากแดด โดยรวมจะใช้เวลาทำแต่ละชิ้นประมาณ 4-5 วัน ช่างแต่ละคนจะทำเครื่องใช้ทองเหลืองที่มีเอกลักษณ์ของตนเอง เช่น หม้อทองเหลืองของนายแวดอเลาะ แวมามะ จะต้องมีเข็มขัด (เส้นคาด) ที่ตัวหม้อ 3 เส้น (ดูภาพประกอบ)

นอกจากนี้ทางการได้ให้ช่างทองเหลืองไปร่วมหล่อปืนใหญ่ ซึ่งระดมซื้อทองเหลืองเก่า ๆ จากชาวบ้าน

การจัดพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นแสดงเครื่องมือและวิธีการทำเครื่องทองเหลือง

• ตำนานปืนใหญ่พญาตานี

42/12 ถนนหน้าวัง ตำบลจะบังติกอ อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี

บุตรของช่างทำทองเหลือง