เรื่องเล่าทั้งหมด

นาซิดาแฆ  
ข้อมูลทั่วไป
รหัสเรื่องเล่า115
เรื่องนาซิดาแฆ
หมวดหมู่สำรับปัตตานี
เป็นเรื่องเล่าของอำเภอเมืองปัตตานี
เป็นเรื่องเล่าของตำบลจะบังติกอ
ผู้บันทึกเรื่องเล่าศลิษา เลี่ยมสุวรรณ (salisa.le)
วันที่บันทึกข้อมูล20/10/2020

ข้อมูลจำเพาะประจำเรื่องเล่า
ชื่อเมนูอาหารนาซิดาแฆ
เครื่องปรุงและส่วนประกอบ

1. ข้าว 3 อย่าง ได้แก่ ข้าวสวยหอมมะลิ ข้าวเหนียว และข้าวสังหยด
2. กะทิ
3. ปลาโอ
4. ไข่
5. มะพร้าวคั่ว
6. น้ำตาลทราย
7. ลูกซัด (ฮาลือบอ)
8. หอมแดง
9. ขิง
10. เกลือ

เครื่องปรุงซามาโญ
1. มะพร้าวคั่ว
2. ตะไคร้หั่นฝอย
3. น้ำตาลแว่น
4. หอมแดง
5. กระเทียม
6. เกลือ
7. ปลาทูต้ม

กรรมวิธี

1. แช่ข้าวเหนียวในน้ำสะอาด ประมาณ 1 คืน
2. นำข้าวเหนียวและข้าวเจ้ามาผสมกันแล้วนำไปนึ่งพอสุก
3. นำหัวกะทิครึ่งหนึ่งมาใส่ลงในข้าวเจ้าและข้าวเหนียวที่กำลังสุก คนให้ทั่วใส่ฮาลือบอแล้วเคล้าให้เข้ากัน
4. เอาหัวกะทิส่วนที่เหลือใส่น้ำตาล เกลือ หอมซอย ขิงซอย ผสมกัน ชิมรสให้กลมกล่อมแล้วนำมามูลกับข้าวที่นึ่งสุกแล้ว

แกงปลาโอ
วิธีทำ
1. โขลกเครื่องแกงเข้าด้วยกันให้ละเอียด
2. นำหัวกะทิมาผัดกับเครื่องแกงจนแตกมัน
3. นำปลาโอพร้อมหางกะทิและเครื่องปรุงตามลงไป ชิมรสให้ออกเค็มนำหน้า (ปลาโอใช้ปลาตัวใหญ่ ปลาโอดำ จะได้เนื้อที่หวานกว่าปลาโอลาย)
4. เสิร์ฟพร้อมกับไข่ต้มและผักสด เช่น แตงกวา
เมื่อข้าวที่มูลไว้เย็นแล้วตักใส่จานโรยหน้าด้วย “ซามาโญ” (มะพร้าวคั่วตำกับเกลือและน้ำตาล)

วิธีทำ
นำมะพร้าวมาโขลกผสมกับเครื่องปรุงทั้งหมดให้ละเอียด พร้อมทั้งปลาทู กุ้งต้มแกะเอาแต่เนื้อ ใส่เนื้อปลาทูต้ม โขลกแล้วชิมรส

ภูมิปัญญาและความเชื่อ

นาซิดาแฆ เป็นอาหารมลายูสามจังหวัดแท้ๆ เป็นอาหารที่ปรุงด้วยข้าวเจ้าผสมกับข้าวเหนียวและหางกะทินึ่งสุกคนให้ทั่ว และใส่ฮาลือบอ (เครื่องเทศ) แล้วคลุกเคล้าให้เข้ากัน รับประทานกับแกงปลาโอ แกงไก่ หรือแกงไข่ โรยหน้าด้วยข้าวคั่วและมะพร้าวคั่ว แนมด้วยพริกสด เป็นอาหารมื้อเช้าก็ได้ มื้อเที่ยงก็ได้ และยังเป็นอาหารสำคัญในพิธีต่างๆ เช่น ในงานแต่งงาน งานฉลองวันฮารีรายอ รวมถึงงานเลี้ยงรับรองแขกแบบพื้นเมือง นาซิดาแฆ เป็นอาหารพื้นเมืองของชาวไทยมุสลิมในภาคใต้ มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว คำว่า นาซิดาแฆ มีหลายความหมายคือ มีที่มาที่เล่าต่อๆ กันมาว่า นาซินาแฆเป็นข้าวสำหรับคนอนาถา การที่ได้เรียกชื่อเช่นนี้ สืบเนื่องมาจากเป็นส่วนผสมระหว่างข้าวเจ้ากับข้าวเหนียว ซึ่งผู้มีรายได้น้อยถ้ามีข้าวเจ้ากับข้าวเหนียวเพียงบางส่วนก็สามารถนำมาประกอบอาหารได้แล้ว ในอีกนิยาม ดาแฆ มาจาก ดาฆัง เป็นภาษาอินโดนีเซีย แปลว่า หาบ แต่ชาวไทยมุสลิมภาคใต้แปลว่า คนต่างถิ่น ดังนั้นจึงแปลว่า ข้าวหาบ คือข้าวของคนต่างถิ่น หรือข้าวที่ชาวอินโดนีเซียนำมาเผยแพร่นั่นเอง มีประโยชน์และคุณค่าทางโภชนาการ

ร้านแนะนำ

ร้านปัตตานีสลัดบาร์บายเด็กดอย


ข้อมูลเรื่องเล่า
รายละเอียดเรื่องเล่า

นาซิดาแฆ เป็นอาหารมลายูสามจังหวัดแท้ๆ เป็นอาหารที่ปรุงด้วยข้าวเจ้าผสมกับข้าวเหนียวและหางกะทินึ่งสุกคนให้ทั่ว และใส่ฮาลือบอ (เครื่องเทศ) แล้วคลุกเคล้าให้เข้ากัน รับประทานกับแกงปลาโอ แกงไก่ หรือแกงไข่ โรยหน้าด้วยข้าวคั่วและมะพร้าวคั่ว แนมด้วยพริกสด เป็นอาหารมื้อเช้าก็ได้ มื้อเที่ยงก็ได้ และยังเป็นอาหารสำคัญในพิธีต่างๆ เช่น ในงานแต่งงาน งานฉลองวันฮารีรายอ รวมถึงงานเลี้ยงรับรองแขกแบบพื้นเมือง นาซิดาแฆ เป็นอาหารพื้นเมืองของชาวไทยมุสลิมในภาคใต้ มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว คำว่า นาซิดาแฆ มีหลายความหมายคือ มีที่มาที่เล่าต่อๆ กันมาว่า นาซินาแฆเป็นข้าวสำหรับคนอนาถา การที่ได้เรียกชื่อเช่นนี้ สืบเนื่องมาจากเป็นส่วนผสมระหว่างข้าวเจ้ากับข้าวเหนียว ซึ่งผู้มีรายได้น้อยถ้ามีข้าวเจ้ากับข้าวเหนียวเพียงบางส่วนก็สามารถนำมาประกอบอาหารได้แล้ว ในอีกนิยาม ดาแฆ มาจาก ดาฆัง เป็นภาษาอินโดนีเซีย แปลว่า หาบ แต่ชาวไทยมุสลิมภาคใต้แปลว่า คนต่างถิ่น ดังนั้นจึงแปลว่า ข้าวหาบ คือข้าวของคนต่างถิ่น หรือข้าวที่ชาวอินโดนีเซียนำมาเผยแพร่นั่นเอง มีประโยชน์และคุณค่าทางโภชนาการ

สถานที่เกิดเรื่องเล่าจะบังติกอ
ช่วงเวลาที่เกิดเรื่องเล่า-
คำสำคัญนาซิดาแฆ
คุณค่า/การต่อยอด

เป็นอาหารขึ้นชื่อและเป็นเอกลักษณ์ของ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ที่สามารถต่อยอดเป็นของฝากประจำท้องถิ่นได้


ข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่
ชื่อสถานที่จะบังติกอ
ที่ตั้ง47/7 ถ.กลาพอ ต.จะบังติกอ
เมือง, ปัตตานี 94000
Map It
ช่วงเวลาทำการ

ช่วงเช้า

ข้อมูลการติดต่อ

คุณไซนะห์ มะละแซ และคุณแวฮามะ แวยูโซะ


ข้อมูลแหล่งที่มา
ชื่อ-สกุล ผู้ให้สัมภาษณ์คุณไซนะห์ มะละแซ และคุณแวฮามะ แวยูโซะ
ที่อยู่และข้อมูลการติดต่อ

จะบังติกอ อ.เมือง จ.ปัตตานี

สถานภาพหรือความสำคัญที่ได้มาเป็นคนเล่าเรื่อง

เป็นร้านอาหารดั้งเดิมเจ้าเก่าในจังหวัดปัตตานีสืบทอดมาจากรุ่นคุณยาย โดยได้มาสืบสานสูตรนาซิดาแกต่อจากคุณแม่ โดยคุณยายและคุณแม่ขายอาหารมากว่า 65 ปี แล้ว

วันที่สัมภาษณ์27/05/2020